Psychomotorische gezinstherapie is een behandelvorm

voor gezinnen met diverse problematieken.

 

Informatie voor gezinnen en/of verwijzers

​

U bent aangemeld voor psychomotorische gezinstherapie

of u wilt graag informatie hierover. Hier volgt een korte

beschrijving om duidelijk te maken wat de gedachte is

achter het opstarten van deze behandelvorm en hoe dit

praktisch vorm gegeven is.

 

Inleiding

​

Een relatie (een verhouding of verband tussen 2 mensen) is een werkwoord. Dit geldt zowel voor een liefdesrelatie als voor relaties tussen ouders en kinderen binnen een gezin. Er moet tijd en aandacht geïnvesteerd worden in een relatie om deze te onderhouden, het ene moment wat actiever dan het andere moment. 

Een gezin begint over het algemeen met een liefdesrelatie (dyade). Op het moment dat er een kindje wordt geboren, wordt ook het ouderschap geboren en ontstaat er een triade. Hier begint dan tegelijkertijd een nieuwe uitdaging in de relatie tot elkaar. Hoe verhoud je je tot een ander, hoe autonoom ben je, enz. Wanneer er nog één of meerdere kinderen bijkomen binnen een gezin vervalt deze triade weer. Er ontstaan andere driehoeksverhoudingen, welke in verschillende levensfases zullen veranderen en soms ook onder spanning komen te staan. Daarbij nog niet gesproken over samengestelde gezinnen.

 

Gezinsproblemen

​

Zoals bovenstaand beschreven kunnen de verhoudingen binnen een gezin onder spanning komen te staan. Als er bijvoorbeeld een open conflict is tussen ouders kunnen kinderen daartussen komen te staan, dan ontstaat er een loyaliteitsconflict. Of er ontstaat een ouder-kind coalitie, bijvoorbeeld een verbond tussen moeder en kind tegen vader. Zo zijn er nog meer mechanismes die ervoor zorgen dat het niet lekker loopt binnen een gezin. 

Tevens kan het zijn dat een kind, bijvoorbeeld in de puberteit, een probleem ontwikkeld of zich afzet tegen ouders. Ouders krijgen een andere invulling van hun rol voor het kind en kunnen zich hierdoor gekwetst gaan voelen, teleurgesteld raken en zich een slechte ouder voelen. Als het zelfbeeld van een ouder veranderd (ik ben een incompetente ouder) is dat van invloed op het zelfbeeld van het kind (ik ben een slecht kind). Tevens kunnen ouders zich (hierdoor) ten opzichte van elkaar anders gaan verhouden, wellicht omdat ze beide op een andere manier aankijken tegen de aanpak. Als er spanning ontstaat op 1 van de lijnen binnen een driehoek, heeft dit automatisch een effect op de andere driehoeksverhoudingen binnen een gezin.

 

Doel van de psychomotorische gezinstherapie

​

Het doel is alle leden van het gezin bewust te maken van onbewuste patronen. 

Door middel van een gezinsgerichte aanpak probeer je de verschillende patronen te doorbreken en relaties te herstellen. Ouders moeten elkaar (weer) gaan steunen. Je hoeft het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar wel leren hoe je omgaat met de verschillen die er dan zijn.

Daarnaast is het helpend om de primaire emoties meer naar boven te krijgen en je kwetsbaar te durven opstellen. Als iemand in het gezin bijvoorbeeld huilt, dan kan het zijn dat de ander diegene gaat troosten omdat er wordt gedacht dat diegene verdrietig is. Diegene kan dat afwijzen omdat er geen behoefte is aan troost. Daarmee voelt de ander zich ook letterlijk afgewezen. Dat er geen behoefte is aan troost kan komen omdat er eigenlijk boosheid onder de tranen zit. De primaire emotie is dan boosheid, terwijl dit wordt geuit met tranen. Als dit niet wordt gecommuniceerd, is het ook erg moeilijk elkaar de goede steun te bieden. 

 

Ook individuele problemen die boven komen kunnen worden behandeld tijdens of na dit traject. Anders kan er mee worden gedacht over een passende andere vorm van behandeling als het niet binnen het aanbod valt.

 

Werkwijze per therapeut

​

Psychomotorisch therapeut

De psychomotorische therapie zal altijd plaatsvinden in de praktijkruimte. Het doel is vooral ervaren en onbewuste patronen naar boven krijgen door middel van bewegingsactiviteiten. Dus naast dat je wat leert ben je ook lekker met elkaar aan het werk. Tijdens een activiteit valt er veel te observeren. Als je als gezin van 4 bijvoorbeeld een spel 2 tegen 2 gaat doen zullen daar veel elementen om de hoek komen kijken. Bijvoorbeeld competitie, regels, grenzen, de onderlinge verhoudingen, communicatie, gevoelens, gedachten, enzovoorts. Maar wat gebeurt er als je de teams van 2 gaat wisselen? Dit kan al veel naar boven brengen over onderlinge relaties. Doordat je in beweging bent gebeurt dit meer uit automatisme omdat nadenken meer naar de achtergrond verdwijnt. Dit geeft inzichten waaruit soms directe acties volgen voor buiten de praktijkruimte.

 

De toegepast psycholoog zal een kijkje nemen bij u thuis in het dagelijks leven om de transfer te kunnen maken van de psychomotorische gezinstherapie naar huis. Daarbij is de toegepast psycholoog gespecialiseerd in het gedrag van mensen, van jong tot oud. Het doel is dat de cliënt meer inzicht krijgt in zijn of haar eigen bewuste en onbewuste denken, voelen en handelen. Hierdoor krijgt de cliënt meer grip op zijn of haar situatie. Aan de hand van erkende psychologische methoden, het observeren van zowel verbale- en non-verbale communicatie gaat een toegepast psycholoog thuis in gesprek over de huidige situatie en de gewenste situatie. Gespreksvoering met onder andere pyscho-educatie is essentieel. De pyscho-educatie bestaat uit inzicht verkrijgen over de werking van de eigen psyche, zodat men eigen patronen gaat inzien en daarmee aan de slag kan gaan met praktische handvatten om deze te doorbreken. Er is kennis nodig over hoe te veranderen, waarom dit soms zo lastig vol te houden is en waar te beginnen. Dit om vervolgens deze kennis toe te passen in de praktijk, te ervaren en te blijven oefenen/doen tot de gewenste verandering geïntegreerd is. De behandeling is erop gericht om ieder mens weer (terug) in zijn of haar kracht te zetten.

 

Opbouw van de therapie

​

Een gezin wordt aangemeld of meld zichzelf aan en komt voor een kennismaking. Bij deze kennismaking zijn een psychomotorisch therapeut en een toegepast psycholoog aanwezig. 

Als ouders het prettig vinden in eerste instantie met z’n tweeën te komen is dit een mogelijkheid, maar er kan ook voor gekozen worden om direct met het hele gezin te komen. Deze kennismaking vindt desgewenst thuis of in de praktijk plaats.

Aan de hand van dit gesprek wordt gekeken of deze vorm van therapie passend is en worden er leerdoelen opgesteld. Doelen waar het hele gezin aan gaat werken of doelen waar bepaalde gezinsleden aan kunnen werken, maar uiteindelijk doe je het met z’n allen. 

Deze leerdoelen worden gescoord om vooruitgang/terugval te kunnen monitoren tijdens evaluatie momenten.

 

Voorbeelden van leerdoelen zijn:

• Hoe ontwikkelen we gezonde onderlinge relaties en communicatie binnen ons gezin?

• Hoe gaan we om met spanningen die heersen binnen ons gezin?

• Hoe stralen we eensgezindheid uit als ouders naar ons kind/onze kinderen?

• Hoe gaan we om met ingrijpende gebeurtenissen binnen ons gezin? (bijvoorbeeld ziekte, overlijden, verlies van baan, geboorte, scheiding, etc.)

• Hoe komen alle gezinsleden tot hun recht?

• Hoe kunnen we omgaan met discussies zonder dat daar ruzie uit voortkomt?

 

Aan de hand van deze kennismaking wordt er een behandelplan geschreven, dit wordt leidraad voor de behandeling. Daarna zal de behandeling van start gaan.

 

De eerste behandeling zal plaatsvinden bij de psychomotorisch therapeut. Het is belangrijk om eerst de onbewuste, automatische patronen naar boven te krijgen. Eerst ervaren, dan kennis vergaren is de achterliggende gedachte. 

Daarna zal de toegepast psycholoog thuis langskomen om de ervaring om te zetten in concrete adviezen om thuis mee aan de slag te gaan.

De week erna volgt er een rustweek, om het geleerde thuis toe te passen met alle betrokkenen en even rust te creëren om ook daadwerkelijk te gaan oefenen.

Voorgaande zal zich nog 3 keer herhalen in hetzelfde patroon. Na 12 weken met 4 behandelingen psychomotorische therapie, 4 keer de toegepast psychologe aan huis en tussenliggend de rustweken zal er een evaluatie plaatsvinden. Bij deze evaluatie zijn alle betrokkenen en beide behandelaren aanwezig, eventuele derden vanuit bijvoorbeeld de gemeenten kunnen indien gewenst aansluiten. In de evaluatie wordt het traject besproken, wordt er gekeken wat de resultaten zijn in vergelijk met de score aan het begin en komt er een besluit over eventuele voortgang. Dit kan een vervolg zijn op bovenstaande, maar kan ook individueel of in koppels worden voortgezet. Tevens kan deze evaluatie dienen ter afsluiting van dit traject.

 

Eventuele betrokkenen (bijvoorbeeld huisarts of de gemeente) zullen aan het eind van het traject op de hoogte worden gebracht van de resultaten. Mochten er tussentijdse voortgangsgesprekken gewenst of noodzakelijk zijn zal dit worden besproken. 

 

Dossier en verslaglegging

​

Van elke sessie wordt een korte samenvatting in het dossier geschreven. Dit dossier wordt opengezet ten tijde van de behandelingen en is voor het gezin thuis online in te zien via de zogenoemde ‘cliëntomgeving’. Zo kunnen conclusies uit behandelingen en gemaakte afspraken worden teruggelezen. Eventueel huiswerk staat hier ook in vermeld. Tevens kunnen hier bestanden en documenten worden geüpload en kan er via dit systeem beveiligd worden gemaild. 

Aan het eind van de gezinstherapie wordt het eindverslag gemaakt. Het gezin krijgt het verslag en het wordt geüpload in de cliëntomgeving. Eventuele betrokken derden (zoals huisarts of gemeente) krijgen dit verslag opgestuurd. Andere derden, zoals andere behandelaren/instanties die betrokken zijn bij het gezin of school dient een gezin zelf op de hoogte te brengen indien gewenst.